در طراحی و احداث کارخانه های کنسروی و نیمه کنسروی، می‌بایست بخش هایی را در نظر گرفت. در این مقاله، به تمامی این بخش هایی که، نبودشان ممکن است موجب اختلال شود، اشاره خواهیم کرد و تمامی نکات مهم را بررسی میکنیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر این مقاله را تا انتها مطالعه فرمایید.
بخش های مورد نیاز کارخانجات کنسروی و نیمه کنسروی
در این قسمت بخش های مورد نیاز کارخانه های فرآورده گوشتی، به همراه توضیحات تکمیلی آنها، درج شده است. بخش های گفته شده به شکل زیر است:
سالن تولید
زيربناي سالن توليد بستگي به ظرفيت توليد كارخانه دارد و مي بايستي در آن زير بناي سطح اشغال شده توسط ماشين آلات بر حسب نوع ماشين آلات و ابعاد آن حداكثر 30-25 % فضاي اصلي سالن توليد با احتساب حداقل يك متر فضاي خالي از هر طرف دستگاه باشد.
محل ورود و خروج کارگران – پیش سالن
اين محل مي بايستي مجهز به حوضچه ضدعفوني كفش كارگران باشد و در قسمت ورودي سالن توليد در نظر گرفته شود.
اتاق سرد
محلي جهت نگهداري مواد اوليه مصرفي مانند خيار، زيتون و مانند آنها و انجام فرآيندهاي شستشو، درجه بندي و سورتينگ كه با توجه به شرايط خاص نگهداري اينگونه محصولات مي بايستي دما و رطوبت نسبي آن كنترل گردد.
يك درب اين قسمت مي بايستي جهت ورود به سمت محوطه و يك درب آن بسمت سالن توليد باشد.
محل فرآوری اولیه سبزیجات مصرفی ترشیجات
محلي است جهت تميز نمودن و شستشو و حذف قسمتهاي اضافي و زائد سبزيجات مورد مصرف در ترشيجات ، يك درب اين قسمت مي بايستي جهت ورود ب سمت محوطه و يك درب آن بسمت سالن توليد باشد.
انبار مواد اولیه مصرفی
به طور مجزا متناسب با ظرفيت توليد كارخانه احداث شود و فاصله آن با سالن توليد حفظ گردد و در صورت نياز به شرايط خاص نگهداري مي بايستي دما و رطوبت نسبي آن كنترل گردد. يك درب اين قسمت مي بايستي جهت ورود به سمت محوطه و يك درب آن بسمت سالن توليد باشد. (متناسب با ظرفيت توليد)
انبار مواد اولیه بسته بندی
مواد و وسايل بسته بندي مانند شيشه ،كارتن، پاكت و برچسب و غيره در اين مكان نگهداري مي شوند. يك درب اين قسمت مي
بايستي جهت ورود مواد اوليه بسته بندي به انبار به سمت محوطه و يك درب اين قسمت به سالن توليد و بسته بندي باشد.
(مناسب با ظرفيت تولید)
انبار مواد افزودنی
اين انبار بايد به طور مجزا و متناسب با ظرفيت توليد كارخانه احداث شود و فاصله آن با سالن توليد حفظ گردد جهت نگهداري مواد افزودني مانند شكر، نمك، ادويه جات و… كه مي بايستي تفكيك شده باشد. و در صورت نياز به شرايط خاص نگهداري مي بايستي دما و رطوبت نسبي آن كنترل گردد). متناسب با ظرفيت توليد (يك درب اين قسمت مي بايستي جهت ورود مواد افزودني به انبار بسمت محوطه و يك درب آن بسمت سالن توليد باشد.
انبار قرنطینه
در صنايع غذايي معمولاًانجام آزمايشات لازم روي مواد اوليه و يا محصول نهايي ممكن است چند روز به درازا بكشد طي اين دوره مي بايست محصول در قرنطينه بماند تا جواب آزمايشات روشن گردد. بسياري از كارخانجات اين محصولات را درون انبار مواد اوليه و يا محصول قرار مي دهند ، ولي به روشهاي مختلف اطمينان حاصل مي كنند كه هيچگونه تداخل بين كالاي قرنطينه و محصول نهايي به وجود نيايد ولي در شرايطي كه خطر تداخل در كالا زياد باشد مي توان مبادرت به احداث انبار قرنطينه نمود حجم اين انبار بستگي به حجم روزانه توليد و نيز زمان نگهداري تا دريافت جواب آزمايشات دارد.
انبار محصول نهایی
محلي است جهت نگهداري محصول نهايي قابل عرضه به بازار كه پس از طي دوره قرنطينه محصول ،كالا به اين انبار منتقل شده و آماده فروش خواهد بود. سطح انبار بستگي به حجم توليد و حداكثر زمان نگهداري كالا در انبار دارد كه آن نيز بستگي به اختلاف زمان توليد و فروش و نيز تنوع محصولات و ميزان ورود كالا در روز دارد. يك درب اين قسمت مي بايستي جهت ورود محصول نهايي به سالن توليد و يك درب آن جهت بارگيري بسمت سكوي بارگيري باشد.
سردخانه
واحدهاي توليدي فرآورده هاي كنسروي و نيمه كنسروي در صورت نياز به منظور نگهداري و حفظ كيفيت مواد اوليه و محصولات
توليدي خود بايد از سردخانه مناسب براي اين منظور استفاده نمايند. (متناسب با ظرفيت توليد)
انبار عمومی
محلي است جهت نگهداري وسايل متفرقه از قبيل وسايل آشپزخانه ، وسايل اداري، ظروف خالي ، لباس كار و ديگر ملزومات كه ابعاد آن بستگي به گستردگي كارخانه دارد و نيازي نيست كه در نزديكي سالن توليد باشد.
انبار مواد شیمیایی
كليه مواد شيميايي مورد استفاده بايد در محلي جداگانه و دور از سالن هاي توليد قرار داشته و در ظروفي با پوشش كامل بسته بندي شده باشد و اين ظروف بايد به دور از تابش مستقيم نور خورشيد بوده و در شرايط مناسب نگهداري گردد.
انبار قطعات و لوازم
اين انبار به عنوان توصيه جهت نگهداري قطعات و لوازم ماشين آلات مي باشد و اجراي آن در پيشرفت و بهبود مستمر كارخانه تاثير خواهد داشت. جهت آساني دستيابي به قطعات يدكي و لوازم ماشين آلات بهتر است در نزديكي سالن توليد احداث گردد.
انبار ضایعات
محلي است جهت نگهداري محصولات برگشتي از بازار و خط توليد درب اين قسمت نباید به سالن توليد باز شود.
اتاق نمونه های ادواری
در صنايع غذايي معمولاً تا پايان مدت زمان ماندگاري محصول از هر بچ توليدي نمونه اي به عنوان شاهد نگهداري مي شود و مي بايستي در محلي با توجه به شرايط مطلوب نگهداري محصول قرار داده شود.
آزمایشگاهها
بايد در محلي بنا شوند كه به راحتي قابل دسترس و در نزديكترين فاصله به سالن توليد بوده و داراي بخشهاي مجزاي شيميايي و ميكروبيولوژي بوده و آزمايشگاه ميكروبيولوژي داراي فضاي مجزا متشكل از سه بخش استريليزاسيون ، انكوباسيون و كشت ميكروبي باشد.
رختکن کارگران
در هر كارخانه بايد اتاق با وسعت كافي جهت رختكن وجود داشته باشد و در مجاورت سرويسهاي بهداشتي باشد و در كارخانه هايي كه خانمها نيز كار مي كنند بايد رختكن جداگانه براي آنان در نظر گرفته شود.
اتاق استراحت کارگران
در هر كارخانه بايستي اتاق با وسعت كافي جهت استراحت كارگران زن و مرد به صورت جداگانه وجود داشته باشد.
سرویسهای بهداشتی
بايد براي كارگران زن و مرد دستشويي و توالت مجزا به تعداد مورد نياز وجود داشته باشد. توالتها بايد در محلي باشند كه آلودگي در محيط به حداقل برسد و نبايد درب توالت بسمت سالن توليد و انبارها باز شود.
حمامها
بايستي براي كارگران حمام مجزا به تعداد مورد نياز وجود داشته باشد.
آشپزخانه
چنانچه طبخ در كارخانه انجام گيرد، كارخانه مي بايستي نسبت به تهيه آشپزخانه با متراژ مناسب ،متناسب با تعداد كارگران اقدام نمايد.
سالن غذا خوری
هر كارخانه مي بايستي داراي غذا خوري با وسعت كافي و تعداد لازم ميز و صندلي براي عده اي كه هر وعده غذا صرف مي كنند باشد.
نمازخانه
بايد متناسب با تعداد افراد پرسنل باشد.
تاسیسات بخار
محل استقرار دیگ بخار و تاسيسات مربوطه مي بايست در خارج از سالن توليد و با فاصله مناسب از سالنهاي توليد، انبارها و امكانات كارگري و اداري بوده و برابر مقررات سازمانهاي ذيربط ، مسائل ايمني آن رعايت و تاييديه هاي لازم اخذ گردیده باشد.
محل قرار گیری سیستم تصفیه فاضلاب
بايستي محلي جهت تصفيه فاضلاب خروجي كارخانه بر اساس مواد 10 و 11 قانون بهسازي محيط زيست در نظر گرفته شود به نحوي كه از آلوده نمودن محيط توسط كارخانه جلوگيري نمايد.
قسمتهای اداری
زير بنا و قسمتهاي مختلف آن بستگي به گستردگي كارخانه دارد.
اتاق نگهبانی
جانمايي، زيربنا و قسمتهاي مختلف آن بستگي به گستردگي كارخانه دارد.
فضا جهت توسعه آینده
به عنوان توصيه و پيشرفت و بهبود مستمر كارخانه طبق طرح هاي پذيرفته شده باشد
کلام آخر…
تمامی بخش های مورد نیاز کارخانجات کنسروی و نیمه کنسروی را بیان کردیم. امیدواریم در این مقاله، توانسته باشیم تمامی سوالات شما را پاسخ داده باشیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره، با تیم ما ارتباط برقرار کنید.
بدون دیدگاه