ملاحظات ایمنی در طراحی تاسیسات مکانیکی بیمارستان ( بخش دوم )

ملاحظات ایمنی در طراحی تاسیسات مکانیکی بیمارستان ( بخش دوم )

در ادامه بررسی ملاحظات ایمنی طراحی تاسیسات مکانیکی بیمارستان در بخش اول که معطوف به ابعاد حفاظت در مقابل لرزش و حفاظت در برابر آتش و دود ، در بخش دوم قصد داریم ملاحظات مربوط به طراحی گازهای طبی و خطرات فیزیکی در بیمارستان را مورد بررسی قرار دهیم.

گاز های طبی

مناسب ترین سیستم برای تامین گاز های طبی مورد نیاز بیماران ، توزیع مرکزی گاز های طبی است. در صورت انتخاب این سیستم نقاط مخاطره عبارتند از:

خروجی های گاز

خروجی ها حساس ترین و خطرناک ترین جزء از سیستم توزیع مرکزی گاز های طبی ، در هر بخش هستند. برای پیشگیری از خطر های ناشی از خروجی ها ، رعایت استانداردهای ایمنی در ساخت خروجی ها الزامی است. ساخت و آزمایش خروجی ها باید از طرف موسسات قانونی مسئول، گواهی کنترل کیفیت و ایمنی داشته باشد و در آن مخاطرات زیر به طور اطمینان بخشی پیشگیری شده باشد :

• نشت گاز از خروجی ، در زمان استفاده و در زمان بسته بودن
• طراحی خروجی برای گاز های محتلف کی بایست به گونه ای باشد که هرگونه اشتباه و خطای انسانی غیر ممکن شود.
• گاز اکسیژن ایجاد اشتعال را تسهیل می کند و در مجاورت روغن و چربی خطر انفجار دارد. بنابراین از آلوده شدن خروجی ها به هرگونه روغن و چربی خودداری شود.

لوله کشی گاز

خطر های لوله کشی گاز بیشتر ناشی از نشت گاز از اتصالات لوله ها و بست ها است ، ضمن این که احتمال الوده بودن لوله ها به روغن و چربی بسیار مخاطره آمیز است. به این منظور تمهیدات زیر الزامی است :

• لوله های مسی که برای انتقال گاز به کار می رود ، پیش از نصب ، چربیی زدایی شود ، مگر آنکه چربی زدایی قبلا در کارخانه سازنده صورت گرفته باشد.
• لوله های مسی ، از زمان تحویل از طرف فروشنده تا زمان نصب ، از بسته بندی کارخانه خارج نشود.
• اتصال لوله به لوله یا لوله به فیتینگ از نوع اتصال لحیمی مویینگی باشد.
• لوله کشی ، بیش از بهره برداری ، از نظر نشت آزمایش و صحت آن گواهی شود.

جعبه های شیر قطع و وصل

جعبه ی شیر های گاز در ابتدای ورود لوله ی گاز از شبکه ی توزیع بیمارستان ، به فضاهای بخش در محلی نصب گردد که از ایستگاه پرستاری بخش قابل مشاهده و نزدیک باشد. در ساخت و نصب جعبه ی شیر های گاز نکات زیر می بایست رعایت شود:

• اتصال شیر به لوله های مسی از نوع اتصال لحیمی مویینگی باشد.
• انتخاب شیر طبق استاندارد بوده و باید از نوعی باشد که در حالت بسته بودن صد در صد گاز بند باشد.
• جعبه و شیر های آن گواهی آزمایش و کنترل کیفیت داشته باشد.
• پس از نصب و اتصال شیر ها به لوله کشی مسی ، آزمایش نشتی صورت گیرد.
• سیستم اعلام خبر برای زمانی که فشار گاز از حدود تعیین شده کمتر یا بیشتر شد افراد ایستگاه پرستاری خبردار شوند.

خطرات فیزیکی

انتخاب نوع سیستم ها و دستگاه های تاسیسات مکانیکی که در بیمارستان نصب و مورد استفاده قرار می گیرند باید به گونه ای باشد که سبب آسیب رساندن به بیماران و کارکنان نشود. این عامل یکی از مهمترین عوامل در طراحی تاسیسات مکانیکی بیمارستان بوده. خطرات فیزیکی ناشی از تاسیسات مکانیکی در دو بخش زیر باید در نظر گرفته شود:

تاسیسات گرمایی ، تعویض هوا و تهویه مطبوع

عموما در بخش های تخصصی به وسیله ی هواساز شزایط هوای بخش کنترل می شود و از سیستم های موضعی ( مانند رادیاتور و فن کویل ) در فضاهای پشتیبانی و بستری استفاده می گردد.
به منظور کاهش خطرات ناشی از تاسیسات گرمایی ، تعویض هوا و تهویه مطبوع رعایت نکات زیر توصیه می گردد :

• قابلیت دسترسی به دریچه های رفت ، برگشت و تخلیه هوا جهت تمیز و ضدعفونی کردن ، در این راستا موارد ارائه شده باید مورد توجه قرار گیرد:
  (1) دسترسی آسان و سریع به دریچه ها در زمان تنظیم یا تمیز کردن ، باعث ایجاد اختلال در فعالیت های جاری بخش نشود.
  (2) نصب دریچه های هوا بر روی چارچوب های فلزی باعث سهولت باز و بسته کردن مکرر آن ها می شود.
• دمای سطوح گرم نباید از 80 درجه ی سانتیگراد بیشتر باشد. این سطوح شامل فضاهایی است که لوله های آب گرم جهت نصب رادیاتور و فن کویل ، دمای سطوح خارجی لوله ها را افزایش می دهند. توصیه می شود ، فضای کافی در اطراف دستگاه های گرم کننده و خنک کننده در نظر گرفته شود.

تاسیسات بهداشتی

خطرات فیزیکی ناشی از تاسیسات بهداشتی زیر باید در نظر گرفته شود :

• دمای سطوح خارجی لوله های آب گرم مصرفی نباید از 80 درجه سانتیگراد بیشتر باشد ، علاوه بر این ، لوله ها نباید از فضاهای حساس بخش ها و به صورت روکار عبور کنند. لازم است تا سطوح خارجی این لوله ها پوشیده از عایق حرارتی باشد.
• روشویی ها در فضای هر تخت بیمار ( یا نزدیک به آن ) و در محل هایی نصب شوند که به راحتی قابل دسترسی جهت نظافت و ضدعفونی کردن باشند. محل اتصال لوله های آب گرم و سرد مصرفی و همین طور اتصال لوله های فاضلابی به روشویی ها باید به طور کامل آب بند باشند.
• لگن شوی / خردکن در اتاق کار کثیف هر بخش نگهداری می شود. در صورت تمایل به دارا بودن لگن شوی ، نوع لگن شوی دارای مبدل داخلی حرارتی بخار توصیه می شود. نوع قابل اتصال به لوله کشی بخار مرکزی به دلیل هزینه های ناشی از لوله کشی بخار در طبقات ، کندانس بخار ، مجاورت لوله ی داغ بخار با سایر اجزا در داکت ها مناسب نبوده و توصیه نمی شود.
• در چیدمان مکانی لگن شوی باید به نحوه ی دسترسی به آن ، فضای مورد نیاز جهت تعمیر و سرویس ، دسترسی به آب و فاضلاب ، مجاورت آن لا کلینیکال سینک و قفسه ی نگهداری لوله ی ادرار و لگن بیمار توجه گردد. در صورت تمایل به دارا بودن لگن خردکن ، باید دسترسی به آب و فاضلاب مورد توجه قرار گرفته شود.